Bulut teknolojisi bundan 10 yıl önceye kadar aşina olmadığımız bir kavramdı. Günümüzde ise hemen hemen her gün duyuyoruz, duymasak bile her gün farkında olmadan bulut teknolojisini kullanıyoruz. Bulut kısaca; verilerinizin, internet üzerinde sanal bir makinede (bulut) depolanması ile internete bağlantısı olan her cihazdan bu verilerinize kolaylıkla ulaşım sağlamanıza yarayan hizmettir. Bugün; ofis yazılımları, çevrim içi kurslar, bankacılık, telekom hizmetleri ve diş kliniği yönetimi bulut teknolojisiyle sağlanabiliyor. Bulut, endüstri 4.0 ile iç içe geçmiş; teknolojinin odak noktasında olduğu için sürekli yenilenen ve güçlenen bir yapıdır. Masaüstü yazılımlar hala yaşamaya devam etmekte ancak günümüz teknolojisinin ihtiyaç ve teknolojilerine yeterince ayak uyduramamaktadır. Masaüstü yazılımlar, motorlu arabaların çıkmasıyla ulaşımın ilk tercihinden kalkan at arabalarına benzetilebilir.
Mobil cihazların ve internetin içine doğan Z kuşağı; tüm işlerini az sayıda dokunuşla, istediği yerden ve istediği zamanda gerçekleştirme beklentisinde. Bulut, tam olarak bu beklentileri karşılayabiliyorken; masaüstü, eski teknolojiyle oluşturulan ve geçmişten gelen alışkanlıkları sürdüren yapıdadır. Masaüstünün aksine bulut teknolojisi, yeni neslin beklentilerine yönelik olarak gelişmesini sürdürmektedir. Bulut, çağımızın baş döndüren hızla değişen ihtiyaçlarına ayak uydurmaktadır. Masaüstü yazılımlarsa tükenen kullanıcı sayısıyla günümüzde hayatta kalma savaşı vermektedir.
Bulut ve masaüstü yazılımların karşılaştırılaştırılmasına aşağıdaki tablodan ulaşabilirsiniz.
| Geliştirme & Güncelleme | Masaüstü | Bulut | |
| Kullanıcı deneyimi geliştirme | Yazılımcının isteğine bağlı. | Kullanıcıların ortak seçimine bağlı. | |
| Bakım ve güncelleme | Program kesintiye uğrar. Cihaz ve işletim sistemi uyuşmazlığı hatalara neden olabilir. Her cihaz için ayrı ayrı çalışma yapmak gerekir. | Tüm cihazlarda aynı anda ve çok kısa sürede güncelleme ve bakım yapılabilir. Kullanılacak cihazların güncel internet tarayıcılarını çalıştırabilmesi yeterlidir. | |
| Güvenlik | Masaüstü | Bulut | |
| Veritabanı güvenliği (veritabanın yönetilmesi, erişimin şifrelenmesi, saldırı ve yetkisiz erişimler için koruma). | Klinik sorumlu. | Bulut sağlayıcı sorumlu. | *KVKK |
| Ağ güvenliği (güvenlik duvarı ve ağ geçidi kurulması ve sürekli güncel tutulması, ağa bağlı cihazların denetlenmesi). | Klinik sorumlu. | Yerel ağdan bağımsız, güvenli erişim. | *KVKK |
| Verilerin barındırıldığı her bir cihazın güvenliği (cihazlara kimlerin, ne zaman ve ne şekilde erişebileceğinin belirlenmesi; cihazların, ek güvenlik önlemlerinin olduğu başka bir odaya alınması; odaya giriş-çıkış kayıtlarının tutulması). | Klinik sunucu odası kurmalı. | Sunucu odalarının güvenliği ISO27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi ve KVKK’ya uygun olarak sağlanır. Buluta erişen cihazların güvenliğinin sağlanmasından klinik sorumludur. | *KVKK |
| Fizilsel tehditlere (yangın, deprem, su baskını vb.) önlem (bina altyapısının düzenli olarak bakıma alınması, acil durum müdahale araçları ve otomatik alarm-söndürme-soğutma gibi sistemlerin kurulması, acil eylem planı hazırlanması ve müdahale ekiplerinin bulundurulması). | Klinik sorumlu. | Bulut sağlayıcı sorumlu. | *KVKK |
| Hırsızlık (güvenlik görevlisi, alarm ve kamera sistemi bulunması). | Klinik sorumlu. | Bulut sağlayıcı sorumlu. | *KVKK |
| Kullanıcı (sekreter, hekim vb.) işlem kayıtlarının (log) tutulması. Kayıtların dış müdahalelere karşı korunarak saklanması. | Klinik sorumlu. | Bulut sağlayıcı sorumlu. | *KVKK |
| Siber güvenlik (saldırı tespit ve önleme sistemleri kurulması, düzenli sızma testleri yapılması, güvenlik standartlarının (ISO27001) uygulanması ve denetlenmesi) | Klinik sorumlu. Siber güvenlik danışmanlığı alınmalı. | Bulut sağlayıcı sorumlu. | *KVKK |
| Fidye saldırılarına önlem alınması (dosya, fotoğraf, veri tabanı vs.nin kriptolanması). | Klinik; tüm Windows, Mac OS, Linux ve Android cihazları korumalı, güncel antivirüs bulundurmalı ve düzenli yedek almalı. | Önleme ve yedekleme sistemleriyle fidye tehdidi geçersiz kılınır. | *KVKK |
| Klinik yönetimi ve veri girişine yönelik idari tedbirler (VERBİS kaydı, KVKK politikalarının hazırlanması vb.) | Klinik sorumlu. | Klinik sorumlu. | *KVKK |
| Verilerin kopyalanması/transferi | Kötü niyetli kişilerce; bir USB bellek ile dahi hastalara ait tüm veriler kopyalanabilir. | Tüm güvenlik katmanlarının aşılması gerekir. Veriler kopyalansa dahi okunamaz. | *KVKK |
| Erişim | Masaüstü | Bulut | |
| Kullanıcı (sekreter, hekim vb.) yetkilerinin belirlenmesi ve şifrelerin yönetilmesi. | Klinik sorumlu. | Klinik, kullanıcı ve şifreleri yönetmekten sorumludur. Klinik, programın yönetici (en yetkili kişi) kullanıcısına ait bilgilerin gizliliği ve güvenliğini sağlamalıdır. | *KVKK |
| Ulaşılabilirlik | Klinikteki cihazlara bağımlıdır, her yerden kullanılamaz. | İstenilen cihazdan istenilen zamanda kullanılabilir. | |
| Evden çalışma (günümüzdeki virüs salgını gibi durumlarda) | Evden çalışmak için sistem taşınmalı ve yeni güvenlik önlemleri alınmalıdır. Ek maliyet çıkar, zaman kaybettirir. | Anında ve maliyetsiz olarak evden çalışmaya geçilebilir. Mevcut güvenlik önlemleri sürdürülür. | *KVKK |
| Mobilite | YOK | Daima | |
| Esneklik | Masaüstü | Bulut | |
| Uyumluluk | Kliniğin sunduğu hizmetlere göre özelleştirme gerektirir. | Diş hekimliğinin tüm dallarında kullanılabilir. | |
| Fiziksel sınırlar | VAR. Veriler arttıkça sabit ve harici diskler yetersiz kalır. Daha büyük kapasiteli disk almak gerekir. | YOK. İhtiyaca göre anında sanal alanlar oluşturulabilir. | |
| Ölçeklenebilirlik | Değişen ve artan ihtiyaçlar karşılanamaz. Sürekli maliyet ve zaman kaybı oluşur. | İhtiyaca göre saniyeler içinde yeni kullanıcılar açılabilir, istenen cihazlardan kullanılabilir. | |
| Genel Özellikler | Masaüstü | Bulut | |
| Servis | Telefon ile başlayan girişim şayet telefon meşgul değilse. | Çevrim içi mesaj erişimi ile beklemesiz. | |
| Eğitim | Klinikte ve firma müsaitse. | Randevu saatinde, çevrim içi (online) ve mekandan bağımsız. | |
| Destek | Firma müsaitliğine göre. | Çevrim içi mesaj erişimi ile beklemesiz. | |
| Yedek sistemi | Genellikle “yedek” kavramından uzak. | O da ne? Bulut %99.99 ayakta ve daimi yedekli. | |
| Türkiye 2014-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Planı | Masaüstüne yer yok. | 3. KOBİ’ler için Bulut Programı Geliştirilmesi. | |
| Merkezi yönetim | YOK. | Daima. | |
| Kurulum | Programın kullanılacağı tüm cihazlara ayrı ayrı kurulum gerekir. Cihaz uyumsuzlukları nedeniyle kurulum aksayabilir. | Kurulum gerektirmez, dakikalar içinde programa erişim sağlanır. Kullanılacak cihazların güncel internet tarayıcılarını çalıştırabilmesi yeterlidir. | |
| Maliyet | Şube, cihaz, kullanıcı ve hekim başına ücret talep edilir. | Şube, cihaz, kullanıcı ve hekim başına ek ücret istenmez. | |
| IoT (Nesnelerin İnterneti) | UYUMSUZ. | Sonsuz cihazla UYUMLU. Endüstri 4.0 ve Sağlık 4.0'a bütünleşik. | |
| Hastalara ulaşım | Eski yöntemlerle (telefon aramaları, el ile SMS gönderimi vs.) | Çevirimiçi randevu talebi, otomatik SMS; hızlı Whatsapp, e-posta, telefon bağlantıları. | |
| Çevrimiçi hizmetlere erişim (e-Fatura/e-SMM, USS/e-Nabız, e-Reçete) | Dolaylı. | Doğrudan. |
Yorumlar
Bu sayfalarda yer alan okur yorumları kişilerin kendi görüşleridir. Yazılanlardan site sorumlu tutulamaz.